Bazen behin mundu
osoak kontatzen zuen ipuina. Ipuin hori, egia esan, ez zen bat bakarrik;
askoz ere gehiago ziren, eta mundu osotik zabaltzen hasi ziren, besteak
beste esan txarreko nesken eta otso limurtzaileen, beirazko zapaten eta
maitemindutako printzeen, katu azkarren eta berunezko soldaduen,
erraldoi on-pusken eta txokolatezko fabriken istorioekin. Hitzez,
adimenaz, irudiez, pertsonaia zoragarriez bete zuten. Barre egiteko,
harritzeko, elkarrekin bizitzeko aukera eman zioten. Esanahiez bete
zuten. Eta ordutik aurrera ipuin horiek gehitzen jarraitzen dute, mila
eta bat aldiz hauxe esateko: “Bazen behin mundu osoak kontatzen zuen
ipuina…”
Ipuinak irakurtzean, kontatzean edo entzutean,
irudimena lantzen ari gara, osasuntsu jarraitzeko entrenatzea
beharrezkoa izango balitz bezala. Egunen batean, ziur asko geuk jakin
gabe, istorio horietako bat gugana etorriko da, bidean aurkitzen ditugun
eragozpenei irtenbide sortzaileak eskaintzeko.
Ipuinak ozen irakurtzean, kontatzean edo
entzutean, oso zaharra den errituala errepikatzen ari gara,
zibilizazioaren historian funtsezko eginkizuna izan duena: erkidegoa
egitea. Ipuin horien inguruan bildu egin dira kulturak, garaiak eta
belaunaldiak, denok berdinak garela esateko: japoniarrak, alemanak eta
mexikarrak; XVII. mendean bizi izan zirenak, eta gu, Interneten ipuin
bat irakurtzen dugunak; aitona-amonak, gurasoak eta seme-alabak. Ipuinek
berdin asetzen gaituzte gizaki guztioi, nahiz eta gure artean alde
handiak egon, izan ere, azken batean, denok gara haien protagonistak.
Izaki bizidunekin gertatzen ez den bezala, jaio,
ugaldu eta hiltzen direlako, ipuinak emankortasun handiarekin sortzen
dira, eta hilezkorrak izan daitezke. Kontatzen edo berridazten diren
unearen egoerara egokitzen diren herri tradiziokoak bereziki.
Erreproduzitzean edo entzutean, egile ere bihurtzen zaituzten ipuinak
dira.
Eta, bazen behin ere, mendez mende, ahoz aho,
sorkuntzari buruzko ideia azaltzeko, bere istorioa azaltzeko,
kultura-aberastasuna eskaintzeko, jakin-mina pizteko eta ezpainak
irribarrez betetzeko, bidaiatu egin zuten mitoez, ipuinez eta legendaz
beteriko herrialdea. Herrialde horretan, biztanle gutxik zuten liburu
bat izateko aukera. Baina aldatzen hasi den kontua da dagoeneko. Gaur
egun, nire herrialdetik (Mexikotik alegia) urrun dauden gero eta leku
askoz ere gehiagotara iristen ari dira. Eta irakurleekin aurkitzean,
komunitatea egiteko, familia sortzeko, eta zoriontsuak izateko gero eta
aukera handiagoa duten banakoak egiteko zeregina betetzen ari dira.
|